Skip to content

Instantly share code, notes, and snippets.

@sayz
Created August 7, 2011 11:51
Show Gist options
  • Star 7 You must be signed in to star a gist
  • Fork 4 You must be signed in to fork a gist
  • Save sayz/1130312 to your computer and use it in GitHub Desktop.
Save sayz/1130312 to your computer and use it in GitHub Desktop.
linux sistem yönetimi kampında tuttuğum notlar...

#debian paket sistemi

debian'da 4 sürüm mevcuttur: (aslında 3 ana sürüm vardır experimental sayılmazsa)

  • experimental

    • unstable

      • testing

        • stable

her sürüm'de main, contrib, non-free şeklinde 3 ayrı depo vardır.

main: sistemin ana paketleri bu depoda bulunur.

contrib: katkıcılar tarafından sağlanan paketler bu depoda bulunur.

nonfree:özgür olmayan dağıtımlar bu depoda bulunur.

/etc/apt/sources.list dosyasında depo kaynaklarının listesi vardır.

debian'ın sürümü ile ilgili bilgileri /etc/debian_version dosyasında bulabiliriz. ya da daha genel olarak lsb_release -a komutunu kullanabiliriz.

##apt kullanarak paket yönetimi

debian'ın paket yöneticisi apt dir.

apt-get: paket kurmaya, kaldırmaya , sistemi güncellemeye yarayan araç.

apt-cache search aranacak_kelime: sistemde paket sorgulamak için kullanılan komuttur. sadece paket isimlerinde değil, açıklamalarında da arama yapar.

apt-cache show paket_adı: belirli bir paket hakkında bilgi alabilmeye yarar.

bu komutun içeriği: içerikte adı, sınıfı, ne işe yaradığı, hangi sağlayıcıdan geldiği yazar. ayrıca:

Replaces: paket-adı paketi kurulduğunda eğer burada yazan paket sistemde varsa kaldırılacaktır. Depends: paket bağımlılıkları burada

apt-get remove paket_adı: paket kaldırmaya yarar. (ayrıca -s parametresi verirsek bize olacakları simüle eder)

apt-get autoremove: genel bir sitem temizliği yapar, fazlalık, sistemin ihtiyacı olmayan paketleri sistemden kaldırır.

apt-get purge paket_adı: normalde bir programı kaldırdırdığımızda /etc altındaki conf dosyaları silinmez, bunları da sistemden silmek için purge seçeneği kullanılır.

apt-get update: sistemin güncellemelerini kontrol ediyor ve bir veri tabanına kaydediyor.

apt-get uprage: update'in sunduğu güncel bilgilerden yararlanarak yükseltme yapıyor.

Bir paket kuracağınız zaman APT gerekli dosyaları /etc/apt/sources.list dosyanızda belirtilen host'lardan alır ve yerel bir dizin (/var/cache/apt/archives/) altında saklar. Ardından kurulumu buradaki dosyalar üzerinden gerçekleştirir. Zamanla dosyaların tutulduğu yerel dizinin boyutları artmaya ve gereksiz yer kaplamaya başlar.

apt-get clean: lock dosyaları haricinde /var/cache/apt/archives/ ve /var/cache/apt/archives/partial/ dizinlerindeki tüm dosyları siler.

apt-get autoclean: apt-get autoclean ise sadece artık indirilmesi mümkün olmayan dosyaları siler.

##dpkg kullanarak paket yönetimi

dpkg -i paket_adi.deb şeklinde paket kurulumunu yapabiliriz ama önce kuracağımız paketi ve bağımlılıklarını internetten indirmeliyiz.

not: bağımlılıkları elle kurmalıyız, apt-get install'da olduğu gibi otomatik olarak bağımlılıklar kurulmaz.

dpkg -r paket_adi: paketi kaldırma.

dpkg -P paket_adi: bağımlılıkları da kaldırır.

dpkg -l: sistemde kurulu olan tüm paketleri listeler.

dpkg -s paket_adi: paketin sistemdeki durumunu kontrol eder.

dpkg -I paket_adi.deb: indirdiğimiz deb paketi hakkında bilgi almak için kullanılan komuttur.

dpkg -c paket_adi.deb: indirdiğimiz ama sistemde kurmadığımız deb paketinin içeriğini gösterir.

dpkg -L paket_adi: sistemde kurulu bir paketin içeriğini gösterir.

dpkg -S /binary/dosyanın/yolu: bu binary dosyanın hangi paket tarafından kurulduğunu gösterir.

#Red-Hat paket sistemi

##yum ile paket yönetimi

yum install paket_adi

yum update: güncelledikten sonra hemen yükleme(upgrade) yapmak için.

yum check-update: apt-get update komutu ile aynı, sadece güncelleme yapar.

yum upgrade: yum check-update komutundan sonra paketleri kurmak için kullanılan komuttur.

yum remove paket_adi: paket'i kaldırmak için.

yum clean all: genel bir sitem temizliği yapar, fazlalık, sistemin ihtiyacı olmayan paketleri sistemden kaldırır.

yum install sec*: "sec" ile başlayan paketleri kurar.

yum search paket_adi: paket arama komutu.

yum list: tüm paketleri listelemek için

yum list installed: sadece yüklü olan paketleri listeler

yum list updates: sadece güncelleme gelen paketleri listeler.

yum update paket_adi: sadece güncellenecek paketi güncellemek için kullanılan kmut.

yum -y update: burada -y yes anlamındadır.

yum grouplist: paket listelerini gösterir.

yum groupinstall paket_grubu: belli bir paket grubunu kurma komutu.

yum groupupdate paket_grubu: belli bir paket grubunu update etme komutu.

yum list recent:yum için kullandığımız depoya yeni eklenen paketleri görme.

yum info paket_adi: paketler hakkında bilgi alma.

yum --enablerepos='depo_adi' install paket_adi

yum repolist all: depolar hakkında bilgi edinme komutu.

##rpm ile pket yönetimi

rpm -q paket_adi: paketin tam adini veriyor.

rpm -qf /binary/dosya örneğin /bin/ls'in hangi pake tarafından kurulduğunu bize söyler.

rpm -qi paket_adi: paket hakkında ayrıntılı bilgi almak için kullanılır.

rpm -ql paket_adi: paketin sistemde nerelere ne kuracağını gösterir.

rpm -qc paket_adi:paketin sisteme nerelere hangi conf dosyalarını atacağını gösterir.

rpm -qd paket_adi:paketin sisteme nerelere hangi doküman dosyalarını atacağını gösterir.

rpm -qa: rpm tarafından kurulan paketleri gösterir.

rpm -q --whatrequires paket_adi: paketin bağımlılıklarını listeler.

rpm -V paket_adi: paket hakkında bütünlük kontrolü yapıyor, sorun olup olmadığını gösterir.

rpm -Va: sistem için bütünlük kontrolü yapar. sistemdeki paket tam inmiş mi inmemiş mi falan.

  • S: dosya boyutu değişmiş.

  • L: dosyanın linki değişmiş(kısayol deişmiş)

  • missing: silinmiş dosyalar var.

  • T: dosya tarihi değiştirilmiş.(düzenlenme)

  • M: dosya izinleri değişmiş.

  • U: dosya sahibi değişmiş.

  • G: dosya grubu değişmiş

  • 5: checksum değişmiş.

  • D: aygıt numaraları değişmiş.

. . . . . . . . .

S M 5 D L U G T

rpm -i paket_adi.rpm

  • -- test: taklit kurulum yapar.

  • -v: verbose

  • --forse: zorla kurulum yapar.

  • --nodeps: bağımlılıkları gözardı eder.

  • --replacefiles:

rpm -ivh paket_adi.rpm: kurulum düzeyini gösterir.

rpm ivh paket_adi1.rpm paket_adi2.rpm: şeklinde 1'den fazla paket kurulabilir.

rpm -Uvh paket_adi.rpm: herhangi bir paketi güncelleyeceksek U parametresini kullanıyoruz.

rpm -Uvh -oldpackage eski_paket_adi.rpm: paketin eski sürümüne döner.

rpm -evh paket_adi: kaldırma yapıyor.

rpm -ev --test paket_adi: taklit kaldırma yapıyor.

##user add komutu.

-c "açıklama"

ex: -c "müdür bey"

-s kabukı-adı

ex: -s /bin/bash

-d ev-dizini => home'dan farklı bir dizin istiyorsak

ex: -d /mnt/test

-m => otomatik ev dizini oluşturmak için

-M => ev dizini oluşturmasını engelliyoruz.

-p parola => gerçek sistem üzerinde pek kullanılmaz, çünkü açık olarak belirtmek güvenlik açısından sakıncalı, bırakın kullanıcı kendi oluştursun :-)

ex: -p 123456

-e yyyy-mm-dd => kullanıcının hangi tarihe kadar sistemde var olması gerektiğini belirtmek için.

ex: -e 2011-12-26

-g grup-adı => kullanıcının grubunu(1 tane) belirlemek için

ex: -g video

-G grup1, grup2 => kullanıcıya 1'den fazla grup eklemek için kullanılır

-u id-no

ex: -u 1003

-U => kullanıcı ile aynı isimde grup ekler

-b base-dir => kullanıcının ismiyle bir dizin oluşturulacakken, o dizinin kök dizinini belirlemek için kullanılır. ex: useradd -m -b /mnt name

sonuç:mnt'nin altında "name" isminde bir dizin yaratacak.

##usermod komutu

oluşturulmuş kullanıcıların bilgilerini modifiye etmye yarar. (bkz. man usermod)

#chfn

kullanıcı'nın tam adını değiştirmek için kullanılan komuttur.

notlar:

find / -user kullanıcı1 komutu ile kullanıcın sahip olduğu tüm dosyaları buluyoruz. bir kullanıcıyı sildikten sonra sistemdeki o kullanıcıya ait tüm dosyaları bulup onları da silmek gerekebilir, o zaman bu komutu kullanırız.

Sign up for free to join this conversation on GitHub. Already have an account? Sign in to comment