Last active
September 19, 2021 11:39
-
-
Save ohno/b0d034da7d0e56853b706e1259925600 to your computer and use it in GitHub Desktop.
Taylor Series
This file contains bidirectional Unicode text that may be interpreted or compiled differently than what appears below. To review, open the file in an editor that reveals hidden Unicode characters.
Learn more about bidirectional Unicode characters
{ | |
"cells": [ | |
{ | |
"cell_type": "markdown", | |
"metadata": {}, | |
"source": [ | |
"# Taylor展開\n", | |
"\n", | |
"微分方程式の数値解法への応用を目的とし, Taylor展開に慣れ親しむためのノートを作成した.\n", | |
"\n", | |
"© 2021 Shuhei Ohno\n", | |
"<br>Source: https://gist.github.com/ohno\n", | |
"<br>License: https://opensource.org/licenses/MIT" | |
] | |
}, | |
{ | |
"cell_type": "code", | |
"execution_count": 1, | |
"metadata": {}, | |
"outputs": [ | |
{ | |
"name": "stdout", | |
"output_type": "stream", | |
"text": [ | |
"Julia Version 1.6.2\n", | |
"Commit 1b93d53fc4 (2021-07-14 15:36 UTC)\n", | |
"Platform Info:\n", | |
" OS: Windows (x86_64-w64-mingw32)\n", | |
" CPU: Intel(R) Core(TM) i7-4650U CPU @ 1.70GHz\n", | |
" WORD_SIZE: 64\n", | |
" LIBM: libopenlibm\n", | |
" LLVM: libLLVM-11.0.1 (ORCJIT, haswell)\n" | |
] | |
} | |
], | |
"source": [ | |
"versioninfo()\n", | |
"# using Pkg\n", | |
"# Pkg.add(\"Plots\")\n", | |
"# Pkg.add(\"LaTeXStrings\")\n", | |
"using Plots\n", | |
"using LaTeXStrings" | |
] | |
}, | |
{ | |
"cell_type": "markdown", | |
"metadata": {}, | |
"source": [ | |
"## 表記ゆれ\n", | |
"\n", | |
"この節は読み飛ばしてよい. Taylorの定理・公式, Taylor展開・級数の呼称には表記ゆれがある. このノートではそれぞれ Taylorの定理, Taylor展開と呼ぶ.\n", | |
"\n", | |
"|文献|Taylorの定理|Taylor展開|\n", | |
"|----|----|----|\n", | |
"|[志賀浩二『解析入門30講』(朝倉書店, 1988)](http://www.asakura.co.jp/books/isbn/978-4-254-11480-5/) p.72,81|テイラーの定理|テイラー展開|\n", | |
"|[亀谷俊司『解析学入門』(朝倉書店, 1974)](http://www.asakura.co.jp/books/isbn/978-4-254-11709-7/) pp.156,296|テイラーの定理|テイラー展開|\n", | |
"|[寺田文行『サイエンスライブラリ理工系の数学 17 新微分積分』(サイエンス社, 1979)](https://www.saiensu.co.jp/search/?isbn=978-4-7819-0139-8&y=1979) pp.39,44|テーラーの定理|テーラー級数展開|\n", | |
"|[笠原晧司『サイエンスライブラリ数学 12 微分積分学』(サイエンス社, 1974)](https://www.saiensu.co.jp/search/?isbn=978-4-7819-0108-4&y=1974) p.90|テイラー公式|テイラー公式|\n", | |
"|[中西襄『サイエンス・パレット 032 微分方程式 物理的発想の解析学』(丸善出版, 2016)](https://www.maruzen-publishing.co.jp/item/?book_no=295095) p.24|なし|テイラー展開|\n", | |
"|[杉浦光夫『基礎数学2 解析入門Ⅰ』(東京大学出版会, 1980)](http://www.utp.or.jp/book/b302042.html) pp.99,101|テイラーの定理|テイラー展開|\n", | |
"|[杉浦光夫, 清水英男, 金子晃, 岡本和夫『解析演習』(東京大学出版会, 1989)](http://www.utp.or.jp/book/b302122.html) p.92,|テイラー展開|テイラー級数|\n", | |
"|[高木貞治『定本 解析概論』(岩波書店, 2010)](https://www.iwanami.co.jp/book/b265489.html) pp.66,70|Taylorの公式|Taylor級数|\n", | |
"|[寺沢寛一『自然科学者のための 数学概論 (増訂版)』(岩波書店, 1983)](https://www.iwanami.co.jp/book/b265411.html) pp.8,9|Taylorの定理|Taylor級数|\n", | |
"|このノート|Taylorの定理|Taylor展開|" | |
] | |
}, | |
{ | |
"cell_type": "markdown", | |
"metadata": {}, | |
"source": [ | |
"## 記号\n", | |
"\n", | |
"この節も読み飛ばしてよい. Taylor展開の中心には$a$または$x_0$が使われることが多い. なお, このノートではEular法や有限差分法(FDM), 特に陽解法で使いやすい定義を採用する.\n", | |
"\n", | |
"|文献|変数|中心|変位|\n", | |
"|----|----|----|----|\n", | |
"|[志賀浩二『解析入門30講』(朝倉書店, 1988)](http://www.asakura.co.jp/books/isbn/978-4-254-11480-5/)|$$b$$|$$a$$|$$b-a$$|\n", | |
"|[亀谷俊司『解析学入門』(朝倉書店, 1974)](http://www.asakura.co.jp/books/isbn/978-4-254-11709-7/)|$$x$$|$$x_0$$|$$x-x_0$$|\n", | |
"|[寺田文行『サイエンスライブラリ理工系の数学 17 新微分積分』(サイエンス社, 1979)](https://www.saiensu.co.jp/search/?isbn=978-4-7819-0139-8&y=1979)|$$b$$|$$a$$|$$b-a$$|\n", | |
"|[笠原晧司『サイエンスライブラリ数学 12 微分積分学』(サイエンス社, 1974)](https://www.saiensu.co.jp/search/?isbn=978-4-7819-0108-4&y=1974)|$$x$$|$$x_0$$|$$x-x_0$$|\n", | |
"|[中西襄『サイエンス・パレット 032 微分方程式 物理的発想の解析学』(丸善出版, 2016)](https://www.maruzen-publishing.co.jp/item/?book_no=295095)|$$x$$|$$a$$|$$x-a$$|\n", | |
"|[杉浦光夫『基礎数学2 解析入門Ⅰ』(東京大学出版会, 1980)](http://www.utp.or.jp/book/b302042.html)|$$x$$|$$a$$|$$x-a$$|\n", | |
"|[杉浦光夫, 清水英男, 金子晃, 岡本和夫『解析演習』(東京大学出版会, 1989)](http://www.utp.or.jp/book/b302122.html)|$$x$$|$$a$$|$$x-a$$|\n", | |
"|[高木貞治『定本 解析概論』(岩波書店, 2010)](https://www.iwanami.co.jp/book/b265489.html)|$$x$$|$$a$$|$$x-a$$|\n", | |
"|[寺沢寛一『自然科学者のための 数学概論 (増訂版)』(岩波書店, 1983)](https://www.iwanami.co.jp/book/b265411.html)|$$x+a$$|$$a$$|$$x$$|\n", | |
"|このノート|$$x+\\Delta x$$|$$x$$|$$\\Delta x$$|" | |
] | |
}, | |
{ | |
"cell_type": "markdown", | |
"metadata": {}, | |
"source": [ | |
"## Taylorの定理\n", | |
"\n", | |
"[杉浦光夫『基礎数学2 解析入門Ⅰ』(東京大学出版会, 1980)](http://www.utp.or.jp/book/b302042.html) pp.99,100 によると, Taylorの定理とは以下である. 証明はp.100に譲るが, Cauchyの平均値の定理を用いて証明される.\n", | |
"\n", | |
"\n", | |
"> 区間$[a,x]=I$(または$[x,a]$)で$n$回微分可能な実数値函数$f$に対して, \n", | |
"\\begin{aligned}\n", | |
" f(x) = f(a) + \\frac{f'(a)}{1!} (x-a) + \\frac{f''(a)}{2!} (x-a)^2 + \\cdots + \\frac{f^{(n-1)}(a)}{(n-1)!} (x-a)^{n-1} + R_n(x)\n", | |
"\\end{aligned}\n", | |
"によって$R_n(x)$を定義するとき\n", | |
"\\begin{aligned}\n", | |
" R_n(x) = \\frac{f^{(n)}(c)}{n!} (x-a)^n\n", | |
"\\end{aligned}\n", | |
"となる$c\\in I$が存在する.\n", | |
"\n", | |
"Taylorの定理も, Cauchyの平均値の定理も, 高校数学でよく見かけた[Lagrangeの平均値の定理](https://ja.wikipedia.org/wiki/%E5%B9%B3%E5%9D%87%E5%80%A4%E3%81%AE%E5%AE%9A%E7%90%86)の一般化である. 実際に$x=b$とおいて$n=1$を考えてみると以下のように変形でき, たしかに見覚えがある. 記号の選び方にも納得できるだろう.\n", | |
"\n", | |
"$$\n", | |
"\\begin{aligned}\n", | |
" f(b) &= f(a) + f'(c) (b-a) \\\\\n", | |
" \\frac{f(b)-f(a)}{b-a} &= f'(c)\n", | |
"\\end{aligned}\n", | |
"$$\n", | |
"\n", | |
"<!-- 剰余項$R_n(x)$の表し方は一意ではなく, [笠原晧司『サイエンスライブラリ数学 12 微分積分学』(サイエンス社, 1974)](https://www.saiensu.co.jp/search/?isbn=978-4-7819-0108-4&y=1974)では4つの表記(Lagrange, Roche, Cauchy, 積分型)が挙げられている. -->" | |
] | |
}, | |
{ | |
"cell_type": "markdown", | |
"metadata": {}, | |
"source": [ | |
"## Taylor展開\n", | |
"\n", | |
"<!--\n", | |
"高木貞治曰く\n", | |
"> Taylor級数は解析学において最も重要である. ― [高木貞治『定本 解析概論』(岩波書店, 2010)](https://www.iwanami.co.jp/book/b265489.html) p.70 より\n", | |
"-->\n", | |
"\n", | |
"以降は独自の記号を採用する. 関数$f$の点$x$周りのTaylor展開は以下である.\n", | |
"\n", | |
"$$\n", | |
"\\begin{aligned}\n", | |
"f(x+\\Delta x)\n", | |
"&= \\sum_{n=0}^\\infty \\frac{1}{n!} \\frac{{\\rm d}^n f(x)}{{\\rm d}x^n}\\Delta x^n \\\\\n", | |
"&= f(x)\n", | |
"+ \\frac{{\\rm d}f(x)}{{\\rm d}x}\\Delta x\n", | |
"+ \\frac{1}{2} \\frac{{\\rm d}^2f(x)}{{\\rm d}x^2}\\Delta x^2\n", | |
"+ \\frac{1}{6} \\frac{{\\rm d}^3f(x)}{{\\rm d}x^3}\\Delta x^3\n", | |
"+ \\frac{1}{24} \\frac{{\\rm d}^4f(x)}{{\\rm d}x^3}\\Delta x^4\n", | |
"+ \\cdots\n", | |
"\\end{aligned}\n", | |
"$$\n", | |
"\n", | |
"ただし$0!=1, \\frac{{\\rm d}^0 f(x)}{{\\rm d}x^0}=f(x)$である. $\\Delta x^n$ではなく$(\\Delta x)^n$と書いてもよいが, このノートで$x^n$の増分を考えることはない. Taylor展開が成り立つためには, 区間$[x,x+\\Delta x]\\in I$で$C^\\infty$級で, $I$の各点で$\\lim_{n\\rightarrow\\infty}R_n=0$とならなければならないことは明らかであろう. そのための条件は[杉浦光夫『基礎数学2 解析入門Ⅰ』(東京大学出版会, 1980)](http://www.utp.or.jp/book/b302042.html) p.101を参照されたい. 具体例として$x=0$周りのTaylor展開(Maclaurin展開)の公式を挙げる.\n", | |
"\n", | |
"$$\n", | |
"\\begin{aligned}\n", | |
"\\sin(\\Delta x) &= \\Delta x - \\frac{1}{3!} \\Delta x^3 + \\frac{1}{5!} \\Delta x^5 - \\frac{1}{7!} \\Delta x^7 + \\cdots \\\\\n", | |
"\\cos(\\Delta x) &= 1 - \\frac{1}{2!} \\Delta x^2 + \\frac{1}{4!} \\Delta x^4 - \\frac{1}{6!} \\Delta x^6 + \\cdots \\\\\n", | |
"\\exp(\\Delta x) &= 1 + \\Delta x + \\frac{1}{2!} \\Delta x^2 + \\frac{1}{3!} \\Delta x^3 + \\frac{1}{4!} \\Delta x^4 + \\cdots \\\\\n", | |
"\\frac{1}{1-\\Delta x} &= 1 + \\Delta x + \\Delta x^2 + \\Delta x^3 + \\Delta x^4 + \\cdots\n", | |
"\\end{aligned}\n", | |
"$$\n", | |
"\n", | |
"上の3式は$|\\Delta x|<\\infty$で成り立つ(無限大の収束半径をもつ)が, 最後の式は$|\\Delta x|<1$でなければ収束しない. 実際, $\\Delta x = 0.9$のとき, 右辺は$1+0.9+0.81+0.729+\\cdots$と少しずつ小さい値になっていくから, $\\Delta x <1$の条件では収束しそうである. 次に$\\Delta x = 1$のとき, 右辺は$1+1+1+1+\\cdots$なので明らかに発散する. 同様に$\\Delta x = 2$のときも, 右辺は$1+2+4+8+\\cdots$なので明らかに発散する. <b>Taylor展開できたとしても, $\\Delta x$を大きくすると成り立たなくなることがある.</b> 詳しくは[Cauchy–Hadamardの定理](https://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%82%B3%E3%83%BC%E3%82%B7%E3%83%BC%E2%80%93%E3%82%A2%E3%83%80%E3%83%9E%E3%83%BC%E3%83%AB%E3%81%AE%E5%AE%9A%E7%90%86)を参照されたい." | |
] | |
}, | |
{ | |
"cell_type": "markdown", | |
"metadata": {}, | |
"source": [ | |
"## 多変数関数のTaylor展開\n", | |
"\n", | |
"偏微分方程式(PDE)の数値解法である有限差分法(FDM)は多変数のTaylor展開を用いて導出される. 例えば, 関数$u(x, t)$の5点$u(x, t+\\Delta t), (x+\\Delta x, t), (x-\\Delta x, t), (x+2\\Delta x, t), (x-2\\Delta x, t)$周りでのTaylor展開は以下である.\n", | |
"\n", | |
"$$\n", | |
"\\begin{aligned}\n", | |
" u(x, t+\\Delta t)\n", | |
" &= u (x, t)\n", | |
" + \\frac{\\partial u(x, t)}{\\partial t} \\Delta t\n", | |
" + \\frac{1}{2!} \\frac{\\partial^{2} u(x, t)}{\\partial t^{2}} \\Delta t^{2}\n", | |
" + \\frac{1}{3!} \\frac{\\partial^{3} u(x, t)}{\\partial t^{3}} \\Delta t^{3}\n", | |
" + \\frac{1}{4!} \\frac{\\partial^{4} u(x, t)}{\\partial t^{4}} \\Delta t^{4}\n", | |
" + \\cdots\n", | |
"\\\\\n", | |
" u(x+\\Delta x, t)\n", | |
" &= u(x, t)\n", | |
" + \\frac{\\partial u(x, t)}{\\partial x} \\Delta x\n", | |
" + \\frac{1}{2!} \\frac{\\partial^{2} u(x, t)}{\\partial x^{2}} \\Delta x^{2}\n", | |
" + \\frac{1}{3!} \\frac{\\partial^{3} u(x, t)}{\\partial x^{3}} \\Delta x^{3}\n", | |
" + \\frac{1}{4!} \\frac{\\partial^{4} u(x, t)}{\\partial x^{4}} \\Delta x^{4}\n", | |
" + \\cdots\n", | |
"\\\\\n", | |
" u(x-\\Delta x, t)\n", | |
" &= u(x, t)\n", | |
" - \\frac{\\partial u(x, t)}{\\partial x} \\Delta x\n", | |
" + \\frac{1}{2!} \\frac{\\partial^{2} u(x, t)}{\\partial x^{2}} \\Delta x^{2}\n", | |
" - \\frac{1}{3!} \\frac{\\partial^{3} u(x, t)}{\\partial x^{3}} \\Delta x^{3}\n", | |
" + \\frac{1}{4!} \\frac{\\partial^{4} u(x, t)}{\\partial x^{4}} \\Delta x^{4}\n", | |
" + \\cdots\n", | |
"\\\\\n", | |
" u(x+2\\Delta x, t)\n", | |
" &= u(x, t)\n", | |
" + 2\\frac{\\partial u(x, t)}{\\partial x} \\Delta x\n", | |
" + \\frac{2^2}{2!} \\frac{\\partial^{2} u(x, t)}{\\partial x^{2}} \\Delta x^{2}\n", | |
" + \\frac{2^3}{3!} \\frac{\\partial^{3} u(x, t)}{\\partial x^{3}} \\Delta x^{3}\n", | |
" + \\frac{2^4}{4!} \\frac{\\partial^{4} u(x, t)}{\\partial x^{4}} \\Delta x^{4}\n", | |
" + \\cdots\n", | |
"\\\\\n", | |
" u(x-2\\Delta x, t)\n", | |
" &= u(x, t)\n", | |
" - 2\\frac{\\partial u(x, t)}{\\partial x} \\Delta x\n", | |
" + \\frac{2^2}{2!} \\frac{\\partial^{2} u(x, t)}{\\partial x^{2}} \\Delta x^{2}\n", | |
" - \\frac{2^3}{3!} \\frac{\\partial^{3} u(x, t)}{\\partial x^{3}} \\Delta x^{3}\n", | |
" + \\frac{2^4}{4!} \\frac{\\partial^{4} u(x, t)}{\\partial x^{4}} \\Delta x^{4}\n", | |
" + \\cdots\n", | |
"\\end{aligned}\n", | |
"$$" | |
] | |
}, | |
{ | |
"cell_type": "markdown", | |
"metadata": {}, | |
"source": [ | |
"## 演習 1\n", | |
"\n", | |
"$f(x)=\\sin(x)$のTaylor展開を考える. $x=0$周りのTaylor展開(Maclaurin展開)の次数を上げていくごとに, $\\Delta x$が大きくても良い近似を与えるようになることを視覚的に確かめなさい.\n", | |
"\n", | |
"## 解答 1" | |
] | |
}, | |
{ | |
"cell_type": "code", | |
"execution_count": 2, | |
"metadata": {}, | |
"outputs": [ | |
{ | |
"data": { | |
"image/svg+xml": [ | |
"<?xml version=\"1.0\" encoding=\"utf-8\"?>\n", | |
"<svg xmlns=\"http://www.w3.org/2000/svg\" xmlns:xlink=\"http://www.w3.org/1999/xlink\" width=\"600\" height=\"400\" viewBox=\"0 0 2400 1600\">\n", | |
"<defs>\n", | |
" <clipPath id=\"clip1700\">\n", | |
" <rect x=\"0\" y=\"0\" width=\"2400\" height=\"1600\"/>\n", | |
" </clipPath>\n", | |
"</defs>\n", | |
"<path clip-path=\"url(#clip1700)\" d=\"\n", | |
"M0 1600 L2400 1600 L2400 0 L0 0 Z\n", | |
" \" fill=\"#ffffff\" fill-rule=\"evenodd\" fill-opacity=\"1\"/>\n", | |
"<defs>\n", | |
" <clipPath id=\"clip1701\">\n", | |
" <rect x=\"480\" y=\"0\" width=\"1681\" height=\"1600\"/>\n", | |
" </clipPath>\n", | |
"</defs>\n", | |
"<path clip-path=\"url(#clip1700)\" d=\"\n", | |
"M199.213 1442.93 L2352.76 1442.93 L2352.76 47.2441 L199.213 47.2441 Z\n", | |
" \" fill=\"#ffffff\" fill-rule=\"evenodd\" fill-opacity=\"1\"/>\n", | |
"<defs>\n", | |
" <clipPath id=\"clip1702\">\n", | |
" <rect x=\"199\" y=\"47\" width=\"2155\" height=\"1397\"/>\n", | |
" </clipPath>\n", | |
"</defs>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 419.117,1442.93 419.117,47.2441 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 704.739,1442.93 704.739,47.2441 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 990.362,1442.93 990.362,47.2441 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 1275.98,1442.93 1275.98,47.2441 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 1561.61,1442.93 1561.61,47.2441 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 1847.23,1442.93 1847.23,47.2441 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 2132.85,1442.93 2132.85,47.2441 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,1442.93 2352.76,1442.93 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,1210.31 2352.76,1210.31 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,977.699 2352.76,977.699 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,745.085 2352.76,745.085 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,512.472 2352.76,512.472 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,279.858 2352.76,279.858 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:2; stroke-opacity:0.1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,47.2441 2352.76,47.2441 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,1442.93 2352.76,1442.93 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,1442.93 199.213,47.2441 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 419.117,1442.93 419.117,1426.18 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 704.739,1442.93 704.739,1426.18 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 990.362,1442.93 990.362,1426.18 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 1275.98,1442.93 1275.98,1426.18 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 1561.61,1442.93 1561.61,1426.18 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 1847.23,1442.93 1847.23,1426.18 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 2132.85,1442.93 2132.85,1426.18 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,1442.93 225.055,1442.93 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,1210.31 225.055,1210.31 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,977.699 225.055,977.699 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,745.085 225.055,745.085 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,512.472 225.055,512.472 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,279.858 225.055,279.858 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,47.2441 225.055,47.2441 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:middle;\" transform=\"rotate(0, 419.117, 1496.93)\" x=\"419.117\" y=\"1496.93\">-7.5</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:middle;\" transform=\"rotate(0, 704.739, 1496.93)\" x=\"704.739\" y=\"1496.93\">-5.0</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:middle;\" transform=\"rotate(0, 990.362, 1496.93)\" x=\"990.362\" y=\"1496.93\">-2.5</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:middle;\" transform=\"rotate(0, 1275.98, 1496.93)\" x=\"1275.98\" y=\"1496.93\">0.0</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:middle;\" transform=\"rotate(0, 1561.61, 1496.93)\" x=\"1561.61\" y=\"1496.93\">2.5</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:middle;\" transform=\"rotate(0, 1847.23, 1496.93)\" x=\"1847.23\" y=\"1496.93\">5.0</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:middle;\" transform=\"rotate(0, 2132.85, 1496.93)\" x=\"2132.85\" y=\"1496.93\">7.5</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:end;\" transform=\"rotate(0, 175.213, 1460.43)\" x=\"175.213\" y=\"1460.43\">-3</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:end;\" transform=\"rotate(0, 175.213, 1227.81)\" x=\"175.213\" y=\"1227.81\">-2</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:end;\" transform=\"rotate(0, 175.213, 995.199)\" x=\"175.213\" y=\"995.199\">-1</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:end;\" transform=\"rotate(0, 175.213, 762.585)\" x=\"175.213\" y=\"762.585\">0</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:end;\" transform=\"rotate(0, 175.213, 529.972)\" x=\"175.213\" y=\"529.972\">1</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:end;\" transform=\"rotate(0, 175.213, 297.358)\" x=\"175.213\" y=\"297.358\">2</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:end;\" transform=\"rotate(0, 175.213, 64.7441)\" x=\"175.213\" y=\"64.7441\">3</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<image width=\"86\" height=\"48\" xlink:href=\"data:image/png;base64,\n", | |
"iVBORw0KGgoAAAANSUhEUgAAAFYAAAAwCAYAAACL+42wAAAD80lEQVR4nOWb7XWsIBCGJ7eC2ZTA\n", | |
"bgVsC5RgDSQVmBbYVEBasARrMKlgsyWYdDD3xz3jQcSvVdS9cs77IwZwfHkEBPaJiCBW+v7+JgCA\n", | |
"4/H4FO0mG01/YlX88fFBp9MJTqcTXC6XeK230fQUi9jD4UC/v7/V32VZwuFw2A25UYi9XC41UwEA\n", | |
"jDExbrXZFIVYn1ZOe6J2dmJDtHLaE7WzE9tGK6e9UDsrsUyrlBIQMZhnL9TOSizTmuc53G43eH19\n", | |
"DebbBbVENIuMMQQAJKUkvoaIBAANpWlKc913q5qtIjYxz/PKNGtt0FgAoLIs/2tzZ6kkRCtLCLFL\n", | |
"amepJEQra6/UTq6gi1bWHqmdXEEXraw9Ujup8BBaWXujdlJhprUoil5z9kbt3QWZVqXUYFP2RO3d\n", | |
"BcfQytoStdZaUkoRNzYiUpIknWMFEUGWZaSUIn5+IUSw3F1BpWk6mlbW2tRaaytTpJSktSZjDCml\n", | |
"qliUUo2GLsuSkiSpyqVpSsYY0lrX6uNyowMry7IKYAytW6BWa10ZF4o9y7IqFiFELR4hBCFikGju\n", | |
"Ft2BfFFa16SWTTXGdN7DJTdJEnKvhRpDShkEZFFaWUtTy0T1merTBwDU1SB+Xtb1el2e1qWpZRiY\n", | |
"vj653QELEYNlXbpdEY3oCuaidWlqecAZWmcorrbGZppdMdmr0MqKTW2e56Pr4+f0X+022LjhhBBk\n", | |
"ra3yrUJrFx1zUjuWVqLm6y2EuCuO1WhlxaQWEUfH7O96aK3jGBuLVlZMapMkGR2zH0OWZXGMjUkr\n", | |
"a+2vMVZRFLM1buc/Y9PKCk1xYs5r2+TPS9umWZONXYJW1hao9QeuoXPfUcYuRStrC9T693WnT7MZ\n", | |
"uyStrDWpDfWvbfPXu41dmlbWmtTO2b+2GrsGray1qPX716nP3riwFq2staj17zVkJWyUsWvSylqa\n", | |
"2lD/Ogaq6/XamEHUMqxNK2tpakPrqmPK8yqXG9vmaGUtSa3fvw45J+EKERtlNkcrayq1eZ4Tb5u4\n", | |
"m3wh+fWPWXjhOP01hQatU7425ta91IYape25QnnHDFwhWono34nun58fen5+Bk5tx9yXTvf+luF4\n", | |
"PNLtdqtdk1LC5+dnI//5fKavr6/aNWstvLy89J44f3t7o/f3dyiKAs7ncz2/S+sjqe11dbu0vvxM\n", | |
"Ky+Is4b047w70RZHayCPoLZ+08/nnxHgBkDEaofAhatv14BN7RrkH5LWPmrdTT6tdcPUPM8JEQkR\n", | |
"a+sB7uwg1M/yfLXPVCKC4IGDR1EXWWwAIlbHiNI07Z0puN0CHyVK05T6TG8YO3T0e0QVRUFJktQO\n", | |
"vkkpe5cDi6IgrXXVCLx3ZowZ/IHyFyC8nEi/r4Y7AAAAAElFTkSuQmCC\n", | |
"\" transform=\"translate(1233, 1519)\"/>\n", | |
"</g>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<image width=\"66\" height=\"213\" xlink:href=\"data:image/png;base64,\n", | |
"iVBORw0KGgoAAAANSUhEUgAAAEIAAADVCAYAAADjNyYTAAALNUlEQVR4nO2d/ZGbSgzA5TevgH2U\n", | |
"sE4Fe1cClwq4lIA7YK4ErgPHJeCrgKMEzhVgSljcgd4fQQRjsAFr+fChGU0Sx8bw835IWq12hYhg\n", | |
"UrIswzRNoaxaawAAOJ1OoLUGy7IAAEAIAZZlgRACpJSFrtfrldGbBIB/uS/4+fmJURRBFEVwOBy4\n", | |
"LotSSrBtu9D//vuPFw4i3qVaa/Q8D5VSCACDqRACXdfFOI7x3mdAxP4ggiBA27YHffgmlVKi7/uo\n", | |
"te4NZdVljMiyDH3fh91uB6fT6ep7lVJn/VxKWfR/GhOqzTvLMgQA0FpDmqZwOp3OxpY4jm9+r23b\n", | |
"4Ps+PD09des6bYl5nnf1F3FdF4MgwCRJWJrqta4YhuHN7mjbdqd7adUFhBC1X7Tdbo0/eBsNwxAd\n", | |
"x6kF4nleq/u7Sr56cSEEep43iYdv0u12e9FShBA3B9XaF5MkQSnlWdPfbreTffimVlIFcu0ZLl4I\n", | |
"guCM5NwAVDWO47Mf1XXd2uc5+4fv+8UHHMe5azqampafTSl18WzFX2hWEEJgEAQPA6CsSZIU3UVK\n", | |
"eQliu90W/znlgZBLaRJQShXPCmEYFtPhI3WFW0o9wHEcREQAKWXxj++mNDHEcfyn34x9Q2MqPX8n\n", | |
"X+OR5Z+xb2AqsoDIZQGRywIiF6MgsizD4/E4i9HYCIgsy/Dp6Qkty4IfP37AarXC9/f3aQMxMTc3\n", | |
"RY76eLJDWbvsFySTvU6rjs4tLfsEph1B9gs6joNCCCy7vWXtcq0kSdB13SJUqJRiC98bB0GBXMTL\n", | |
"LnKPT1OOnTYFVyYFAgDQ9/3iRn3fR9u20XVdFu+WvEbbtllhsIOgAC/3dctaDh1MFoRt22cBD9Mw\n", | |
"yq1vUiDIxw/D0DgMmlU4upyxG2yzlnCvJknC1iqM3KDWugihczXdJrVtm2WsMHaDdJNgeIXM8zwU\n", | |
"QkwbBCKC67qNC8ac0+lkQdStndapEAIdx+m9oKyUYpmljEEoL7N1USEE2raNvu/fHGzJjOewNI0E\n", | |
"b19eXjCKIrbrKaXg+fkZpJQghIA0TeHj4wPSNAUAgDiOuyeGVIQdxOfnJ/78+RMAoEj8klIWWTCH\n", | |
"w6FV5ktbcRwH9vv9/Yll3N2CxoU2bnMcx0i+CPToRpM2samP9/lsFzDc/gw7CGA0oprAmFiiZAdR\n", | |
"jkdwaxAEZ8v6nAYa+80O4X1SkEYIwbaCz36TlGth2uHSWqMQgg26kZu8Z8DsohST4MjzMnKD1CpM\n", | |
"e56IEzexEf86W6ZhzML7JBgcGXrkxCmlzgLB5G9MGkT5RskI6gukujQgpUStNbqu23nhaBQQ5V+z\n", | |
"bBp3nVXqrEta/OEwsAYBQUrJ431u/lomPsdUPSiIeyHWQeAyt0d/wC4aBEGrvOo+OsusuizLkHtz\n", | |
"2yxBmJAlhyqXBUQuC4hcZgsiyzLcbDa4Xq95Brmxp8SuSmY19ExHmr0dQVuvocao+hYgrgH4FiDa\n", | |
"AHhoEF0APCSIPgAeCsQ9AB4CRB8ATakGswTRFwAtKtdVLpgViHsBkM4WBBeA2YLgBjA7EKYAzAaE\n", | |
"aQCTB9EXQN+F28mBGBrA5ECMBWAyIMYGMDqIqQAYDcTUAAwOYqoABgXRtFdzCgAGA0HbgqYKYFIg\n", | |
"plCpbJCusd1uaysVTgGAaRBnK12bzWaVZdnK930QQhSvU2HOh5ZrlHzfP2shSqlB9nOO3jXmAGR0\n", | |
"E3sqQCYB4hoQ00nokwTRBKRP/uRDgBgDyKRBDAlkFiBIq04bJ5BZgUCs92I5gMwOhCkgswXBDWT2\n", | |
"ILiAPAyIe4E8HIi+QB4WRFcgDw+iLZBvA+IakKZSLQ8N4hqQbwmiDZBvBeIakG8JogqEq1rAsqcr\n", | |
"l9luXOGWBUQuC4hcFhC5LCBy+We/3yMdJvgdpXh+pVRRlGJs22Bopd2CSZL8zYsYokbtlJSqnVGp\n", | |
"N0A8r83wqIeVkZZrbZZrTxRvKJ/hZ6rE2tgahmGxAFWtk3X2xjIMKeXouRCcraAcy6j7oS8+VD3i\n", | |
"0nGcWR9rV02HakqBaiRYVzpxTkCq67BCiKst/ObFyjCob011QI3jGKlSWfWeb/2INy9ePhqyqq7r\n", | |
"jj6O0MPXbYXskg3Y+gurFX+qqpRCz/OMnhRNJ0S3KQfbtRRs58DMfr9H3/fhcDjcfC+dHW5ZVlHK\n", | |
"mdIU6exwEq01nE6n2j+pevItEUKA67rw9vZ2cSb5Ten76yRJUtsfx1DHce7uoixNNgzDonjeUA9P\n", | |
"1dS5fCT2mGWWZRhFEURRBHEcQ5qmdxcDl1KCUqooOL5er1mLcQEMWJDreDximqZnYGgcoHRny7JA\n", | |
"CFGMKVLK7n29pyxR7FyWCFUuC4hcFhC5LCByWUDksoDIZdYgXl5e8OXlhWX+n7UdsVqtEAAAEe82\n", | |
"umbdIjhltiDo9OnybsR7ZLYgdrsd6/X+Zb1ag3x9fWEURWfBlnvkcDgUZ3RVAzy9xURIrRzeMx24\n", | |
"4ThAgC0wU6dtzvF7eBD3ViMcA4SRCFVTv6Wgyz0j/el0KsYHgD/Rq+PxOL0j7MqLQkqp3sdXtu16\n", | |
"HMfOGOkatN5gekU9jmNWEOxdY71eo9YasiwzHmuctImdpin8+vWL+7LGxYhBNVTRDc7vYQchhLjb\n", | |
"cmwrLLNFLuxd4/n5udU65dSEHYTjOBBFEcwud9PE1EYHppucPsmWmPSpTEMddQm54TZZEIh/slpN\n", | |
"J7HOAgTBAOA5j7Oq5YzhyYNA/JveR/XtuPIZyMOdrIn99fV1cUGtNby9vRXTKi35kzfaRaqpRFze\n", | |
"JzsIsv+HEi4Q7HbEXGvasYPgCq8PLey+Rl2f7zMWNAlFwtnF1JQJwHMWcJNyR6iMdo3dbmcsGezt\n", | |
"7Y31euwgqAuYzoh7enpaAQBbNzHWIuY2aLIPln0NpT7CCXvW+RGcMtvVcG5ZQOSygMhl1iBWqxVy\n", | |
"OXmzBsEpswVBUfJvn0MVBAHr9a4aVMfjEXe7HRwOB1BKtdo09v7+btQwoQjVx8cH74WbvDFadi+r\n", | |
"EOJmrsPQm92Mpw417au8taAy5AY3ThCNY0QURbWv31rXnJuzRdI4Rkgpz3KVyq9fEynlBSxyxDik\n", | |
"mkPFJk1NhZbtqnpro2k5QmUyfWjQHKpy7YW2G87LqYUmC/hw51C1elOXB6KsOq5B7OrNM659tjKo\n", | |
"uoTcaAyZ26DJHqFSSoHruoMs9HB+xxKhymW2vga3LCByWUDkMsgOnr5yPB6xnAdBizpGxPRc31WT\n", | |
"JMGydVpVUwcdsc8am80Gb/kCjuPAZrO5+HX3+z22zeP2PA/e39/5Wgg32aaaVaRNOZhNvg19Ril1\n", | |
"sT+M05dhB1Euk1i+4WvOWl0QCKD+RDitNZY3x3BVSTPSz6kKom3brRyvulZULbPYBG/Sm9uUUq1L\n", | |
"uZeLipa1DUBqGRxl4tgh0IO13cdVN0N06fsA3cuxDQLCdd2bzbqsdTHOLpvhbNtmOUiA3bKMoghs\n", | |
"22713izLLqZaKWWngltKKZbQHTsIrXVr97guQNwWIollWSzpQ+wgypXGbkkdCKUU9y21EiM5VG1/\n", | |
"oTiOL17r2iK01izRMCNZdW03t1XD/kKIzgX5DocDPD8/d/lIrRjJxW6zuW2/3184OV0fiColdm1F\n", | |
"tcI9fVL14TbTHlSmTd/3O02DZINwLBuwgyDT99oaSJNv0eWByIzvCm8wEIh/fYc6h6jOKYMWi8tl\n", | |
"JdO6i+E2CojyL+44Dm6326J6cV3agBCiVWsIw/CsNPWk3XDSa/GFql6LOIVh2Fj3umtLGgUE4u1i\n", | |
"O1LKRghNradOOVqG0eDt6+vr6vX1FX7//o0fHx+QpmlRG/vXr1/w+vraaDNorcGyrFY53Ry+xv9i\n", | |
"4ccaMhR6TgAAAABJRU5ErkJggg==\n", | |
"\" transform=\"translate(28, 639)\"/>\n", | |
"</g>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:8; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 199.213,745.085 204.47,755.787 209.728,766.465 214.986,777.098 220.244,787.664 244.552,834.993 268.859,878.267 281.013,897.764 293.167,915.535 305.321,931.379 \n", | |
" 317.475,945.117 329.629,956.593 341.783,965.677 353.937,972.268 366.091,976.29 378.245,977.698 390.399,976.475 402.553,972.637 414.707,966.226 429.315,955.221 \n", | |
" 443.923,940.784 458.531,923.153 473.139,902.615 487.747,879.504 502.355,854.199 516.963,827.113 531.571,798.687 556.273,748.88 580.974,698.896 605.676,651.062 \n", | |
" 630.378,607.607 643.795,586.57 657.211,567.715 670.628,551.304 684.044,537.563 697.461,526.68 710.877,518.805 724.294,514.047 737.71,512.472 750.079,513.858 \n", | |
" 762.448,517.952 774.817,524.706 787.186,534.04 799.555,545.845 811.923,559.983 824.292,576.289 836.661,594.571 863.183,639.41 889.704,689.918 916.226,743.386 \n", | |
" 942.747,796.945 958.111,826.878 973.475,855.335 988.839,881.801 1004.2,905.799 1019.57,926.895 1034.93,944.707 1050.29,958.915 1065.66,969.262 1079.31,975.065 \n", | |
" 1092.96,977.586 1106.62,976.791 1120.27,972.691 1133.93,965.344 1147.58,954.855 1161.23,941.374 1174.89,925.093 1198.83,890.499 1222.78,849.541 1246.72,804.011 \n", | |
" 1270.67,755.901 1296.78,702.983 1322.88,652.254 1335.94,628.543 1348.99,606.351 1362.05,585.969 1375.1,567.661 1388.23,551.58 1401.36,538.052 1414.49,527.256 \n", | |
" 1427.63,519.334 1440.76,514.392 1453.89,512.493 1467.02,513.664 1480.15,517.889 1494.67,526.045 1509.19,537.735 1523.71,552.768 1538.22,570.903 1552.74,591.846 \n", | |
" 1567.26,615.261 1581.78,640.77 1596.3,667.961 1623.92,722.758 1651.55,778.854 1679.18,832.986 1706.81,882.002 1721.17,904.5 1735.53,924.483 1749.9,941.634 \n", | |
" 1764.26,955.682 1778.62,966.406 1792.99,973.637 1807.35,977.26 1821.71,977.219 1833.8,974.342 1845.9,968.9 1857.99,960.953 1870.08,950.592 1882.17,937.93 \n", | |
" 1894.26,923.111 1906.35,906.301 1918.44,887.686 1947.96,835.988 1977.49,778.254 2007.01,718.318 2036.53,660.159 2050.41,634.547 2064.28,610.564 2078.16,588.563 \n", | |
" 2092.04,568.868 2105.91,551.769 2119.79,537.518 2133.66,526.326 2147.54,518.356 2158.66,514.378 2169.77,512.582 2180.89,512.985 2192,515.583 2203.12,520.352 \n", | |
" 2214.23,527.246 2225.35,536.201 2236.46,547.131 2247.58,559.934 2258.69,574.487 2269.81,590.654 2280.92,608.282 2303.16,647.24 2325.39,689.892 2332.23,703.516 \n", | |
" 2339.07,717.289 2345.91,731.162 2352.76,745.085 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#e26f46; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 558.136,2206.64 569.561,2183.38 580.986,2160.12 592.411,2136.86 603.836,2113.6 615.261,2090.33 626.686,2067.07 638.111,2043.81 649.536,2020.55 660.961,1997.29 \n", | |
" 672.385,1974.03 683.81,1950.77 695.235,1927.5 706.66,1904.24 718.085,1880.98 729.51,1857.72 740.935,1834.46 752.36,1811.2 763.785,1787.94 775.21,1764.67 \n", | |
" 786.635,1741.41 798.059,1718.15 809.484,1694.89 820.909,1671.63 832.334,1648.37 843.759,1625.11 855.184,1601.85 866.609,1578.58 878.034,1555.32 889.459,1532.06 \n", | |
" 900.884,1508.8 912.308,1485.54 923.733,1462.28 935.158,1439.02 946.583,1415.75 958.008,1392.49 969.433,1369.23 980.858,1345.97 992.283,1322.71 1003.71,1299.45 \n", | |
" 1015.13,1276.19 1026.56,1252.92 1037.98,1229.66 1049.41,1206.4 1060.83,1183.14 1072.26,1159.88 1083.68,1136.62 1095.11,1113.36 1106.53,1090.09 1117.96,1066.83 \n", | |
" 1129.38,1043.57 1140.81,1020.31 1152.23,997.049 1163.66,973.788 1175.08,950.526 1186.51,927.265 1197.93,904.004 1209.36,880.742 1220.78,857.481 1232.21,834.22 \n", | |
" 1243.63,810.958 1255.06,787.697 1266.48,764.435 1277.91,741.174 1289.33,717.913 1300.76,694.651 1312.18,671.39 1323.6,648.129 1335.03,624.867 1346.45,601.606 \n", | |
" 1357.88,578.344 1369.3,555.083 1380.73,531.822 1392.15,508.56 1403.58,485.299 1415,462.038 1426.43,438.776 1437.85,415.515 1449.28,392.253 1460.7,368.992 \n", | |
" 1472.13,345.731 1483.55,322.469 1494.98,299.208 1506.4,275.947 1517.83,252.685 1529.25,229.424 1540.68,206.162 1552.1,182.901 1563.53,159.64 1574.95,136.378 \n", | |
" 1586.38,113.117 1597.8,89.8555 1609.23,66.5941 1620.65,43.3328 1632.08,20.0714 1643.5,-3.18999 1654.93,-26.4514 1666.35,-49.7127 1677.78,-72.9741 1689.2,-96.2355 \n", | |
" 1700.63,-119.497 1712.05,-142.758 1723.48,-166.02 1734.9,-189.281 1746.33,-212.542 1757.75,-235.804 1769.18,-259.065 1780.6,-282.327 1792.03,-305.588 1803.45,-328.849 \n", | |
" 1814.88,-352.111 1826.3,-375.372 1837.73,-398.633 1849.15,-421.895 1860.58,-445.156 1872,-468.418 1883.43,-491.679 1894.85,-514.94 1906.27,-538.202 1917.7,-561.463 \n", | |
" 1929.12,-584.724 1940.55,-607.986 1951.97,-631.247 1963.4,-654.509 1974.82,-677.77 1986.25,-701.031 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#3da44d; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 558.136,-7410.01 569.561,-6981.38 580.986,-6567.13 592.411,-6167.03 603.836,-5780.85 615.261,-5408.36 626.686,-5049.32 638.111,-4703.49 649.536,-4370.66 660.961,-4050.58 \n", | |
" 672.385,-3743.02 683.81,-3447.75 695.235,-3164.54 706.66,-2893.15 718.085,-2633.35 729.51,-2384.92 740.935,-2147.6 752.36,-1921.19 763.785,-1705.43 775.21,-1500.1 \n", | |
" 786.635,-1304.97 798.059,-1119.8 809.484,-944.365 820.909,-778.425 832.334,-621.751 843.759,-474.109 855.184,-335.268 866.609,-204.994 878.034,-83.055 889.459,30.7815 \n", | |
" 900.884,136.748 912.308,235.078 923.733,326.003 935.158,409.756 946.583,486.57 958.008,556.677 969.433,620.31 980.858,677.702 992.283,729.084 1003.71,774.691 \n", | |
" 1015.13,814.754 1026.56,849.506 1037.98,879.179 1049.41,904.007 1060.83,924.222 1072.26,940.056 1083.68,951.742 1095.11,959.512 1106.53,963.601 1117.96,964.239 \n", | |
" 1129.38,961.659 1140.81,956.095 1152.23,947.778 1163.66,936.942 1175.08,923.819 1186.51,908.641 1197.93,891.641 1209.36,873.053 1220.78,853.107 1232.21,832.038 \n", | |
" 1243.63,810.078 1255.06,787.459 1266.48,764.413 1277.91,741.174 1289.33,717.974 1300.76,695.046 1312.18,672.623 1323.6,650.936 1335.03,630.219 1346.45,610.704 \n", | |
" 1357.88,592.624 1369.3,576.211 1380.73,561.698 1392.15,549.318 1403.58,539.303 1415,531.886 1426.43,527.3 1437.85,525.776 1449.28,527.548 1460.7,532.849 \n", | |
" 1472.13,541.911 1483.55,554.966 1494.98,572.247 1506.4,593.987 1517.83,620.418 1529.25,651.774 1540.68,688.286 1552.1,730.187 1563.53,777.71 1574.95,831.088 \n", | |
" 1586.38,890.552 1597.8,956.336 1609.23,1028.67 1620.65,1107.79 1632.08,1193.93 1643.5,1287.32 1654.93,1388.19 1666.35,1496.78 1677.78,1613.32 1689.2,1738.03 \n", | |
" 1700.63,1871.16 1712.05,2012.94 1723.48,2163.59 1734.9,2323.35 1746.33,2492.46 1757.75,2671.15 1769.18,2859.64 1780.6,3058.18 1792.03,3266.98 1803.45,3486.3 \n", | |
" 1814.88,3716.35 1826.3,3957.38 1837.73,4209.61 1849.15,4473.28 1860.58,4748.62 1872,5035.86 1883.43,5335.24 1894.85,5646.98 1906.27,5971.32 1917.7,6308.5 \n", | |
" 1929.12,6658.74 1940.55,7022.28 1951.97,7399.35 1963.4,7790.19 1974.82,8195.02 1986.25,8614.08 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#c271d2; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 558.136,11572.5 569.561,10537.9 580.986,9580.52 592.411,8696.31 603.836,7881.23 615.261,7131.42 626.686,6443.15 638.111,5812.84 649.536,5237.03 660.961,4712.38 \n", | |
" 672.385,4235.7 683.81,3803.92 695.235,3414.07 706.66,3063.33 718.085,2748.97 729.51,2468.42 740.935,2219.17 752.36,1998.86 763.785,1805.22 775.21,1636.09 \n", | |
" 786.635,1489.43 798.059,1363.27 809.484,1255.77 820.909,1165.17 832.334,1089.82 843.759,1028.14 855.184,978.662 866.609,939.993 878.034,910.832 889.459,889.959 \n", | |
" 900.884,876.236 912.308,868.603 923.733,866.076 935.158,867.745 946.583,872.774 958.008,880.393 969.433,889.902 980.858,900.664 992.283,912.105 1003.71,923.71 \n", | |
" 1015.13,935.025 1026.56,945.646 1037.98,955.228 1049.41,963.473 1060.83,970.133 1072.26,975.005 1083.68,977.93 1095.11,978.793 1106.53,977.514 1117.96,974.053 \n", | |
" 1129.38,968.403 1140.81,960.59 1152.23,950.669 1163.66,938.723 1175.08,924.86 1186.51,909.212 1197.93,891.93 1209.36,873.183 1220.78,853.159 1232.21,832.054 \n", | |
" 1243.63,810.081 1255.06,787.459 1266.48,764.413 1277.91,741.174 1289.33,717.974 1300.76,695.046 1312.18,672.617 1323.6,650.912 1335.03,630.147 1346.45,610.531 \n", | |
" 1357.88,592.257 1369.3,575.506 1380.73,560.442 1392.15,547.211 1403.58,535.935 1415,526.715 1426.43,519.625 1437.85,514.709 1449.28,511.985 1460.7,511.432 \n", | |
" 1472.13,512.999 1483.55,516.594 1494.98,522.087 1506.4,529.305 1517.83,538.029 1529.25,547.997 1540.68,558.893 1552.1,570.352 1563.53,581.956 1574.95,593.229 \n", | |
" 1586.38,603.636 1597.8,612.584 1609.23,619.414 1620.65,623.402 1632.08,623.757 1643.5,619.618 1654.93,610.05 1666.35,594.045 1677.78,570.516 1689.2,538.298 \n", | |
" 1700.63,496.143 1712.05,442.721 1723.48,376.612 1734.9,296.311 1746.33,200.219 1757.75,86.646 1769.18,-46.1962 1780.6,-200.192 1792.03,-377.328 1803.45,-579.691 \n", | |
" 1814.88,-809.475 1826.3,-1068.98 1837.73,-1360.62 1849.15,-1686.91 1860.58,-2050.5 1872,-2454.13 1883.43,-2900.68 1894.85,-3393.14 1906.27,-3934.63 1917.7,-4528.39 \n", | |
" 1929.12,-5177.8 1940.55,-5886.35 1951.97,-6657.69 1963.4,-7495.58 1974.82,-8403.94 1986.25,-9386.8 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"stroke:#ac8d18; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 558.136,-6270.34 569.561,-5409.56 580.986,-4646.77 592.411,-3972.39 603.836,-3377.58 615.261,-2854.19 626.686,-2394.72 638.111,-1992.27 649.536,-1640.55 660.961,-1333.79 \n", | |
" 672.385,-1066.74 683.81,-834.631 695.235,-633.149 706.66,-458.389 718.085,-306.842 729.51,-175.362 740.935,-61.1412 752.36,38.3145 763.785,125.21 775.21,201.484 \n", | |
" 786.635,268.829 798.059,328.714 809.484,382.401 820.909,430.967 832.334,475.32 843.759,516.214 855.184,554.267 866.609,589.976 878.034,623.727 889.459,655.814 \n", | |
" 900.884,686.447 912.308,715.762 923.733,743.839 935.158,770.702 946.583,796.335 958.008,820.69 969.433,843.69 980.858,865.24 992.283,885.235 1003.71,903.559 \n", | |
" 1015.13,920.097 1026.56,934.736 1037.98,947.37 1049.41,957.905 1060.83,966.256 1072.26,972.359 1083.68,976.164 1095.11,977.642 1106.53,976.785 1117.96,973.606 \n", | |
" 1129.38,968.138 1140.81,960.44 1152.23,950.588 1163.66,938.682 1175.08,924.841 1186.51,909.204 1197.93,891.927 1209.36,873.182 1220.78,853.158 1232.21,832.054 \n", | |
" 1243.63,810.081 1255.06,787.459 1266.48,764.413 1277.91,741.174 1289.33,717.974 1300.76,695.046 1312.18,672.617 1323.6,650.912 1335.03,630.148 1346.45,610.532 \n", | |
" 1357.88,592.261 1369.3,575.517 1380.73,560.468 1392.15,547.263 1403.58,536.035 1415,526.897 1426.43,519.941 1437.85,515.238 1449.28,512.837 1460.7,512.765 \n", | |
" 1472.13,515.028 1483.55,519.61 1494.98,526.475 1506.4,535.569 1517.83,546.819 1529.25,560.139 1540.68,575.429 1552.1,592.581 1563.53,611.479 1574.95,632.01 \n", | |
" 1586.38,654.059 1597.8,677.524 1609.23,702.316 1620.65,728.367 1632.08,755.638 1643.5,784.126 1654.93,813.873 1666.35,844.976 1677.78,877.596 1689.2,911.968 \n", | |
" 1700.63,948.417 1712.05,987.364 1723.48,1029.35 1734.9,1075.02 1746.33,1125.2 1757.75,1180.85 1769.18,1243.09 1780.6,1313.26 1792.03,1392.91 1803.45,1483.8 \n", | |
" 1814.88,1587.96 1826.3,1707.69 1837.73,1845.59 1849.15,2004.57 1860.58,2187.91 1872,2399.23 1883.43,2642.59 1894.85,2922.44 1906.27,3243.71 1917.7,3611.82 \n", | |
" 1929.12,4032.71 1940.55,4512.89 1951.97,5059.42 1963.4,5680.05 1974.82,6383.13 1986.25,7177.77 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<circle clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"fill:#000000; stroke:none; fill-opacity:1\" cx=\"1275.98\" cy=\"745.085\" r=\"18\"/>\n", | |
"<circle clip-path=\"url(#clip1702)\" style=\"fill:#00a9ad; stroke:none; fill-opacity:1\" cx=\"1275.98\" cy=\"745.085\" r=\"14\"/>\n", | |
"<path clip-path=\"url(#clip1700)\" d=\"\n", | |
"M1925.72 493.644 L2280.76 493.644 L2280.76 130.764 L1925.72 130.764 Z\n", | |
" \" fill=\"#ffffff\" fill-rule=\"evenodd\" fill-opacity=\"1\"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 1925.72,493.644 2280.76,493.644 2280.76,130.764 1925.72,130.764 1925.72,493.644 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#000000; stroke-width:8; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 1949.72,191.244 2093.72,191.244 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:start;\" transform=\"rotate(0, 2117.72, 208.744)\" x=\"2117.72\" y=\"208.744\">exact</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#e26f46; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 1949.72,251.724 2093.72,251.724 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:start;\" transform=\"rotate(0, 2117.72, 269.224)\" x=\"2117.72\" y=\"269.224\">n=1</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#3da44d; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 1949.72,312.204 2093.72,312.204 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:start;\" transform=\"rotate(0, 2117.72, 329.704)\" x=\"2117.72\" y=\"329.704\">n=3</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#c271d2; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 1949.72,372.684 2093.72,372.684 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:start;\" transform=\"rotate(0, 2117.72, 390.184)\" x=\"2117.72\" y=\"390.184\">n=5</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"<polyline clip-path=\"url(#clip1700)\" style=\"stroke:#ac8d18; stroke-width:4; stroke-opacity:1; fill:none\" points=\"\n", | |
" 1949.72,433.164 2093.72,433.164 \n", | |
" \"/>\n", | |
"<g clip-path=\"url(#clip1700)\">\n", | |
"<text style=\"fill:#000000; fill-opacity:1; font-family:Arial,Helvetica Neue,Helvetica,sans-serif; font-size:48px; text-anchor:start;\" transform=\"rotate(0, 2117.72, 450.664)\" x=\"2117.72\" y=\"450.664\">n=7</text>\n", | |
"</g>\n", | |
"</svg>\n" | |
] | |
}, | |
"execution_count": 2, | |
"metadata": {}, | |
"output_type": "execute_result" | |
} | |
], | |
"source": [ | |
"f0(x) = 0\n", | |
"f1(x) = f0(x) + x\n", | |
"f2(x) = f1(x) + 0\n", | |
"f3(x) = f2(x) - x^3/factorial(3)\n", | |
"f4(x) = f3(x) + 0\n", | |
"f5(x) = f4(x) + x^5/factorial(5)\n", | |
"f6(x) = f5(x) + 0\n", | |
"f7(x) = f6(x) - x^7/factorial(7)\n", | |
"\n", | |
"plt = plot(sin, label=\"exact\", xlims=(-3*pi,3*pi), ylims=(-3,3), lw=2, lc=\"#000000\")\n", | |
"plot!(plt, -2*pi:0.1:2*pi, f1, label=\"n=1\")\n", | |
"plot!(plt, -2*pi:0.1:2*pi, f3, label=\"n=3\")\n", | |
"plot!(plt, -2*pi:0.1:2*pi, f5, label=\"n=5\")\n", | |
"plot!(plt, -2*pi:0.1:2*pi, f7, label=\"n=7\")\n", | |
"scatter!(plt, [0], [sin(0)], label=\"\")\n", | |
"xlabel!(plt, \"\\$\\\\Delta x\\$\")\n", | |
"ylabel!(plt, \"\\$\\\\sin(\\\\Delta x)\\$\")\n", | |
"plot(plt)" | |
] | |
}, | |
{ | |
"cell_type": "markdown", | |
"metadata": {}, | |
"source": [ | |
"## 演習 2\n", | |
"\n", | |
"$f(x)=\\sin(x)$を$x=\\frac{\\pi}{2}$周りで4次の項までTaylor展開しなさい.\n", | |
"\n", | |
"## 解答 2\n", | |
"\n", | |
"4階までの導関数および$x=\\frac{\\pi}{2}$における微分係数はそれぞれ\n", | |
"$$\n", | |
"\\begin{aligned}\n", | |
"f(x) &= \\sin(x) &\n", | |
"f(\\pi/2) &= 1\\\\\n", | |
"\\frac{{\\rm d}f(x)}{{\\rm d}x} &= \\cos(x) &\n", | |
"\\frac{{\\rm d}f(\\pi/2)}{{\\rm d}x} &= 0\\\\\n", | |
"\\frac{{\\rm d}^2f(x)}{{\\rm d}x^2} &= -\\sin(x) &\n", | |
"\\frac{{\\rm d}^2f(\\pi/2)}{{\\rm d}x^2} &= -1\\\\\n", | |
"\\frac{{\\rm d}^3f(x)}{{\\rm d}x^3} &= -\\cos(x) &\n", | |
"\\frac{{\\rm d}^3f(\\pi/2)}{{\\rm d}x^3} &= 0\\\\\n", | |
"\\frac{{\\rm d}^4f(x)}{{\\rm d}x^4} &= \\sin(x) &\n", | |
"\\frac{{\\rm d}^4f(\\pi/2)}{{\\rm d}x^4} &= 1\\\\\n", | |
"\\end{aligned}\n", | |
"$$\n", | |
"である. よって\n", | |
"$$\n", | |
"\\sin(\\pi/2 + \\Delta x) \\simeq 1 - \\frac{1}{2!} \\Delta x^2 + \\frac{1}{4!} \\Delta x^4 .\n", | |
"$$" | |
] | |
}, | |
{ | |
"cell_type": "markdown", | |
"metadata": {}, | |
"source": [ | |
"## 演習 3\n", | |
"\n", | |
"$f(x)=\\cos(x)$を$x=0$周りで4次の項までTaylor展開しなさい.\n", | |
"\n", | |
"## 解答 3\n", | |
"\n", | |
"4階までの導関数および$x=\\frac{\\pi}{2}$における微分係数はそれぞれ\n", | |
"$$\n", | |
"\\begin{aligned}\n", | |
"f(x) &= \\cos(x) &\n", | |
"f(0) &= 1\\\\\n", | |
"\\frac{{\\rm d}f(x)}{{\\rm d}x} &= -\\sin(x) &\n", | |
"\\frac{{\\rm d}f(0)}{{\\rm d}x} &= 0\\\\\n", | |
"\\frac{{\\rm d}^2f(x)}{{\\rm d}x^2} &= -\\cos(x) &\n", | |
"\\frac{{\\rm d}^2f(0)}{{\\rm d}x^2} &= -1\\\\\n", | |
"\\frac{{\\rm d}^3f(x)}{{\\rm d}x^3} &= \\sin(x) &\n", | |
"\\frac{{\\rm d}^3f(0)}{{\\rm d}x^3} &= 0\\\\\n", | |
"\\frac{{\\rm d}^4f(x)}{{\\rm d}x^4} &= \\cos(x) &\n", | |
"\\frac{{\\rm d}^4f(0)}{{\\rm d}x^4} &= 1\\\\\n", | |
"\\end{aligned}\n", | |
"$$\n", | |
"である. よって\n", | |
"$$\n", | |
"\\cos(\\Delta x) \\simeq 1 - \\frac{1}{2!} \\Delta x^2 + \\frac{1}{4!} \\Delta x^4 .\n", | |
"$$\n", | |
"$\\sin(\\pi/2 + \\Delta x)=\\cos(\\Delta x)$が成り立つことが確かめられた." | |
] | |
}, | |
{ | |
"cell_type": "markdown", | |
"metadata": {}, | |
"source": [ | |
"## 演習 4\n", | |
"\n", | |
"Taylor展開\n", | |
"\n", | |
"$$\n", | |
"\\begin{aligned}\n", | |
" u(x+\\Delta x, t)\n", | |
" &=\n", | |
" u(x, t)\n", | |
" + \\frac{\\partial u(x, t)}{\\partial x} \\Delta x\n", | |
" + \\frac{1}{2!} \\frac{\\partial^{2} u(x, t)}{\\partial x^{2}} \\Delta x^{2}\n", | |
" + O\\left(\\Delta x^{3}\\right)\n", | |
"\\\\\n", | |
" u(x-\\Delta x, t)\n", | |
" &=\n", | |
" u(x, t)\n", | |
" - \\frac{\\partial u(x, t)}{\\partial x} \\Delta x\n", | |
" + \\frac{1}{2!} \\frac{\\partial^{2} u(x, t)}{\\partial x^{2}} \\Delta x^{2}\n", | |
" + O\\left(\\Delta x^{3}\\right)\n", | |
"\\end{aligned}\n", | |
"$$\n", | |
"\n", | |
"を用いて\n", | |
"\n", | |
"$$\n", | |
"\\begin{aligned}\n", | |
" \\frac{\\partial u(x, t)}{\\partial x}\n", | |
" = \n", | |
" \\frac{u(x+\\Delta x, t)- u(x-\\Delta x, t)}{2\\Delta x}\n", | |
" + O\\left(\\Delta x^{2}\\right)\n", | |
"\\end{aligned}\n", | |
"$$\n", | |
"\n", | |
"を示しなさい.\n", | |
"\n", | |
"## 解答4\n", | |
"\n", | |
"Taylor展開の2式の差を取って変形すればよい.\n", | |
"\n", | |
"$$\n", | |
"\\begin{aligned}\n", | |
" 2\\frac{\\partial u(x, t)}{\\partial x} \\Delta x\n", | |
" + O\\left(\\Delta x^{3}\\right)\n", | |
" &= \n", | |
" u(x+\\Delta x, t)\n", | |
" - u(x-\\Delta x, t)\n", | |
"\\\\\n", | |
" 2\\frac{\\partial u(x, t)}{\\partial x} \\Delta x\n", | |
" &= \n", | |
" u(x+\\Delta x, t)\n", | |
" - u(x-\\Delta x, t)\n", | |
" - O\\left(\\Delta x^{3}\\right)\n", | |
"\\\\\n", | |
" \\frac{\\partial u(x, t)}{\\partial x}\n", | |
" &= \n", | |
" \\frac{u(x+\\Delta x, t)- u(x-\\Delta x, t)}{2\\Delta x}\n", | |
" - \\frac{O\\left(\\Delta x^{3}\\right)}{2\\Delta x}\n", | |
"\\\\\n", | |
" \\frac{\\partial u(x, t)}{\\partial x}\n", | |
" &= \n", | |
" \\frac{u(x+\\Delta x, t)- u(x-\\Delta x, t)}{2\\Delta x}\n", | |
" + O\\left(\\Delta x^{2}\\right)\n", | |
"\\end{aligned}\n", | |
"$$" | |
] | |
}, | |
{ | |
"cell_type": "markdown", | |
"metadata": {}, | |
"source": [ | |
"## 参考文献\n", | |
"\n", | |
"- [寺田文行『サイエンスライブラリ理工系の数学 17 新微分積分』(サイエンス社, 1979)](https://www.saiensu.co.jp/search/?isbn=978-4-7819-0139-8&y=1979) pp.39,44\n", | |
"- [笠原晧司『サイエンスライブラリ数学 12 微分積分学』(サイエンス社, 1974)](https://www.saiensu.co.jp/search/?isbn=978-4-7819-0108-4&y=1974) p.90\n", | |
"- [中西襄『サイエンス・パレット 032 微分方程式 物理的発想の解析学』(丸善出版, 2016)](https://www.maruzen-publishing.co.jp/item/?book_no=295095) p.24\n", | |
"- [杉浦光夫『基礎数学2 解析入門Ⅰ』(東京大学出版会, 1980)](http://www.utp.or.jp/book/b302042.html) pp.99,101\n", | |
"- [杉浦光夫, 清水英男, 金子晃, 岡本和夫『解析演習』(東京大学出版会, 1989)](http://www.utp.or.jp/book/b302122.html) p.92\n", | |
"- [高木貞治『定本 解析概論』(岩波書店, 2010)](https://www.iwanami.co.jp/book/b265489.html) pp.66,70\n", | |
"- [寺沢寛一『自然科学者のための 数学概論 (増訂版)』(岩波書店, 1983)](https://www.iwanami.co.jp/book/b265411.html) pp.8,9" | |
] | |
} | |
], | |
"metadata": { | |
"kernelspec": { | |
"display_name": "Julia 1.6.2", | |
"language": "julia", | |
"name": "julia-1.6" | |
}, | |
"language_info": { | |
"file_extension": ".jl", | |
"mimetype": "application/julia", | |
"name": "julia", | |
"version": "1.6.2" | |
} | |
}, | |
"nbformat": 4, | |
"nbformat_minor": 4 | |
} |
Sign up for free
to join this conversation on GitHub.
Already have an account?
Sign in to comment