Skip to content

Instantly share code, notes, and snippets.

@arikan

arikan/Secim-Takip-Sistemleri-2023.md

Last active May 18, 2023 15:13
Show Gist options
  • Save arikan/cd36985d528bfd8bf496d8f8554e2a64 to your computer and use it in GitHub Desktop.
Save arikan/cd36985d528bfd8bf496d8f8554e2a64 to your computer and use it in GitHub Desktop.
Download ZIP
Raw
Secim-Takip-Sistemleri-2023.md

Türkiye'de ~192.000 sandık kuruldu. Hiç bir parti ya da oluşum tek başına sandıkların tamamında müşahit bulunduramadı ve tutanakları topla(ya)madı. Müşahit ve tutanak olmayan her sandıkta hile yapılabiliyor. Hile sandıkta oy sayılırken ya da YSK'nın açıkladığı sonuçlarda olabiliyor.

Tüm sandıklarda müşahit dağılımı ve tutanak toplama oranlarına baktığımızda OyVeÖtesi İç Anadolu, Karadeniz, Doğu Anadolu, ve Güney Doğu Anadolu bölgelerinde eksik gözüküyor. Millet İttifakı tutanaklarını paylaşmasa da oy oranlarından benzer eksiklik görülüyor. Emek Özgürlük İttifakı ise ağırlıkla Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu illerinde itiraz edebilmiş gözüküyor. Bu seçim denetim sistemlerinin detaylı karşılaştırmasını aşağıdaki tablodan inceleyebilirsiniz.[1]

Seçim takip sistemleri karşılaştırması

YSK Cumhur İttifakı Millet İttifakı Emek Özgürlük İttifakı Oy Ve Ötesi
Tür Devlet kurumu Partiler Partiler Partiler Dernek
Tutanak girişi Resmi görevli Parti görevlisi Parti görevlisi Parti görevlisi Gönüllü
Tutanak toplama oranı[2] 100% ? 80% ? 60%
Tutanak doğrulama ? ? ✅ ✅ ✅
Tutanak yayını ❌ ❌ ❌ ❌ ✅
Açık veri yayını (API) ❌ ❌ ❌ ❌ ❌
Açık kaynak yazılım ❌ ❌ ❌ ❌ ❌

Sandıkların tamamında müşahit bulundurmak ve tutanak toplamak için farklı sivil oluşumların müşterekleşmesine ihtiyaç var.

28 Mayıs 2023 ikinci tur seçimi için gerekenler:

  • Müşahitlerin tüm sandıklarda bulunması/koordinasyonu için veri akışı ve haritalama
  • Tutanak gönderimi için twitter, whatsapp vb toplamayı sağlayacak botlar
  • Tutanak okumayı OCR ile otomatik ve okunamayanları gönüllülerin çoklu doğrulamasını sağlamak (OyVeOtesi yapıyor, açık versiyonuna ihtiyaç var)
  • İtirazların gereken her sandıkta yapılmasını ve itiraz hukuki sürecini takip için veri akışı ve haritalama

Özetle müşahitlik > tutanak toplama > tutanak okuma > itiraz sürecinin tamamında açık veri akışı olan, kolayca arama yapılabilen, bütüncül resmi gösterecek interaktif haritaların olduğu herkese açık güvenli dayanıklı bir platform geliştirmeliyiz.

Seçim öz denetimi üzerine değerlendirme daha önce de yapılmıştı. Çoğumuz gayet iyi biliyoruz ki seçim, demokrasi mücadelesinin araçlarından sadece birisi, ancak her bir aracı tek tek savunmamız, her birinin doğru çalıştığından emin olmamız gerekiyor.

[1] Seçim takip sistemleri

[2] Tutanak toplama oranı kaynakları

Sign up for free to join this conversation on GitHub. Already have an account? Sign in to comment