Creatiefmetstemmen

> > Creatiefmetstemmen
> >  
> > Een centraal georganiseerd proces met stemcomputers is vrijwel zeker weinig transparant; ook al is het aantoonbaar cryptografisch veilig dan nog krijgt het geen vertrouwen.
> 
> Cryptografisch veilig maakt het erg moeilijk om een begrijpelijk (voor een normale burger) kiesproces te hebben. Hier ben ik het dus mee eens, maar het gaat om meer dan vertrouwen. Het gaat erom dat elke burger in principe het recht heeft om het stemproces te kunnen volgen en begrijpen.
> 

Dat laatste noem ik transparantie. Nu vraag ik me af of de huidige kieswet wel transparant is. In ieder geval heeft (bijna) iedereen die illusie.

> > 
> > Maar wat is er wel mogelijk? Hoe krijg je meer mensen naar de stembus, krijg je een veiliger verkiezingsproces, een minder foutgevoelige werkwijze,  een goedkopere verkiezing, een snellere uitslag? ...
> 
> Interessante vragen...
> 

:-)


> >  
> > Registratie kiesrecht
> Volgens mij is dit al geautomatiseerd. Wat kan hier beter?

Vanuit het buitenland is er ruimte voor verbetering en het is een aangrijpingspunt om bijv. een elektronische stempas uit te geven in plaats van een papieren.

> > Kandidaatstelling
> Kandidaad stellen gaat volgens mij via je partij. Wat bedoel je hier precies?

Het maken van de lijsten van verkiesbare personen heeft in het verleden nog wel eens discussie opgeleverd omdat de regels niet netjes zouden zijn gevolgd.

> > Maken stembiljetten
> Het stembiljet hoeft per verkiezing 1 keer gemaakt te worden en gaat dan naar de drukker. Hier zie ik geen makkelijk winst (aangenomen dat we op papier blijven stemmen).

Zelf printen, niet meer overal die papieren versie huis aan huis, in het buitenland printen, in het stemlokaal printen...

> > Oproep, stempas, kiezerspas
> Al deze post gaat al geautomatiseerd. Alleen de bezorging niet.

Hoe veilig is dat trouwens? Oproep zou als men dat zou willen bijvoorbeeld ook digitaal mogen. Is verschil tussen stempas en kiezerspas niet oudewets? En hoe zit het met machtigen?

> > Vaststellen kiesgerechtigdheid
> Gaat nu vrij snel op papier. Is wel wat winst te behalen denk ik. Afhankelijk van de gebruikersinterface van het systeem dat gemaakt zal worden en de ksoten van ontwikkeling.

Op papier? Komt uit de GBA. 

> > Hulp bij stemmen
> Handleiding kan helpen. Kan zowel op papier als digitaal winst opleveren. Ik ben er nog niet van overtuigd dat digitaal meerwaarde heeft.

Denk ook aan analfabeten, invaliden, anderstaligen, etc..

> > Hulp aan stembureau
> Idem.

Daar zijn overigens apps voor.

> > Stemuitbrenging
> Kan je specifieker zijn?

De stappen van het vaststellen van kiesgerechtigdheid t/m het aantekenen dat de stem is uitgebracht. 

Bijv. anonimiseren identiteitsvaststelling.

> > Stemopneming (tellen)
> idem.

Wat zou er bijv. mis zijn het tellen en/of keuren van de biljetten electronisch te ondersteunen / controleren?


> > Uitslag vaststellen
> idem.

Daar zijn rekentools voor maar dat kan nog wel wat efficienter vind ik.

> > Proces verbaal
> idem.

Daar is geen ICT tooling voor, is mooi te integreren met steeksproefsgewijze controle.

> > Briefstemmen (uit het buitenland)
> Is complex, maar hier valt mogelijk wel een hoop winst te behalen. Hangt heel erg van de uitwerking af en ik ben zeer sceptisch of het veilig genoeg kan.
> >  

Het experiment per telefoon leek me best een goed alternatief.


> > Met de juiste ICT ondersteuning is hier nog zeker wat in te doen; en als stip aan de horizon misschien ooit een open source stemcomputer die volledig controleerbaar een papieren variant kan ondersteunen?
> 
> Open source is leuk, maar op heel veel cruciale plekken in het stemproces maakt dat helemaal niets uit. Gewoon een stemcomputer zoals we die kennen, maar dan opensource is nogsteeds een heel slecht idee. Maar ik sta open voor meer specifieke voorstellen.

Verkiezingen vragen slechts 1 dag per x jaar inzet. Er is daarom een robuust en redelijk toekomstvast systeem voor nodig. Open source heeft in dat perspectief zo voordelen en steunt niet op een specifieke leverancier. Steek een systeem zo in elkaar dat het verifieerbaar integer is qua software en er altijd een transparant proces mee gediend is op basis van het vertrouwde papier. Cryptografisch kan je dan bijvoorbeeld toevoegen dat iedereen kan controleren of de stem echt heeft meegeteld in de uitslag. Leuke uitdaging voor ICT studies om te maken :-)

https://gist.github.com/mndell/5165548