Lương của guru

Lương của guru

Bài viết trước "Coder Hell" bạn Thắng có đề cập đến việc "cứ làm cho tốt đi và tin tưởng là lương sẽ tăng theo", tớ xin phép được phản biện, cách làm của bạn Thắng là cách làm bị động, và thường ko mang lại kết quả như mong đợi, nhất là với những người mà xác định "làm lớn, hưởng lớn" như mình.

Theo mình, vấn đề lương là phải chủ động, phải là người điều khiển cuộc chơi, chứ ko thể chờ đợi hảo tâm của người khác được. Đừng bao giờ đề tương lai của mình cho người khác sắp đặt, vì xác suất cao là họ sẽ đặt mình vào chỗ lởm.

Tại sao lại phải chủ động?

Khi làm dự án thì mình và sếp là cùng 1 chiến tuyến, sống chết có nhau, nhưng khi bàn đến lương lậu thì phải xác định rằng 2 bên đang đối đầu, rằng đây là cuộc chơi Zero-sum, tức là mình được thì nó mất. Nói cách khác, sếp lại là địch thủ của mình. Có ai lại giao phó số mệnh cho kẻ thù ko?

Trường hợp các công ty lớn, sếp không trực tiếp trả lương, các bạn thường sẽ bị confuse và cuộc mặc cả thường bị các sếp khéo léo dẫn vào ngõ cụt, khi đó bạn phải hiểu là "sếp" chỉ là anh trung gian giữa mình và người thực sự trả lương cho mình thôi. Nếu sếp bảo mức lương này cao quá anh ko quyết định được, thì đừng ngần ngại trả lời: Anh cứ việc bàn với cấp trên, em sẽ đợi. Đôi khi thằng trả lương thực sự cho mình lại xa tít mù tắp tập "hội đồng quản trị" thì cứ việc cho sếp 2 lựa chọn, hoặc là lên lương, hoặc em nghỉ. Trong sự nghiệp ai cũng sẽ có vài lần cùng mặc cả với sếp + sếp của sếp, và kể cả là cao hơn nữa... Đi cả đoàn thì mình càng thấy vinh dự. Toàn trung gian cả thôi, ko có gì phải ngại cả nhé :D

Ok, vậy là xác định rõ bản chất của cuộc chơi zero-sum. Tiếp theo, đó là xác định xem max lương sẽ luôn nhỏ hơn hoặc bằng đóng góp của mình trong cty. Nếu mình đóng góp được 10tr thì ko nên hy vọng sếp nó chịu lỗ và trả cho mình 11tr đâu nhé. Vì vậy, ta phải chủ động tăng mức đóng góp của mình trong cty. Nói đến đây chắc ai cũng nghĩ cái này đơn giản, chỉ cần làm chăm hơn, giỏi hơn... thì tức là đóng góp tốt hơn chứ gì? Sai. Ví dụ như sếp nó xếp cho mình làm dự án maintain mà mỗi tháng may lắm làm thêm đc 1 feature bé tí tẹo thì sao?? Hay là làm cho 1 dự án mà ngay từ khâu estimate đã biết là lỗ rồi thì sao? Có làm tốt thì cũng chỉ là vớt vát cho cty bớt lỗ chứ cũng chẳng muối mắm được gì đâu!! Muốn đóng góp tốt thì ko chỉ cần giỏi mà còn cần phải khôn khéo lựa cho mình vị trí mà có thể đóng góp được, chứ cứ bị động nghe theo sự sắp xếp của sếp thì lại nhục thôi.

Rồi, giả sử chọn đc dự án tốt rồi, bản thân đóng góp cũng tốt rồi, đến khi mặc cả có chắc chắn được lương cao ko? Cũng ko chắc. Với những công ty nhỏ và linh động thì xác suất thành công thường cao hơn, tuy nhiên các công ty lớn (kiểu như FSOFT) sẽ thường có 1 rào cản khá củ chuối, đó là "trần lương" ! Sếp sẽ bảo: "Anh biết là em làm rất tốt, và anh cũng rất muốn tăng lương cho em, nhưng trần lương quy định chỉ có thế, đây là quy định của cty, anh không làm khác được", hay là "anh hết quota tăng lương rồi, em thông cảm" :D . Họ có nói dối ko? Nếu mình cứ làm căng tiếp liệu có vẫn được tăng không? Rất tiếc là họ đang nói rất thật, và nếu cứ cố mặc cả tiếp thì sẽ chỉ làm mệt mỏi thêm cho cả đôi bên, đây là 1 hạn chế của các công ty lớn, khi mà performance cao của cá nhân bị đè bẹp bởi mặt bằng performance thấp (hoặc rất thấp) của cả công ty. Cách giải quyết? Gặp trần rồi, giống như quần chật vậy, phải cởi bỏ. Ra đi thôi. Chọn chỗ tốt hơn, đôi khi lương bị tụt 1 chút, nhưng sẽ là lùi 1 bước để tiến 3 bước, chứ cứ loay hoay chờ mong sếp tăng lương thì sẽ có những offer rất củ chuối kiểu như là: Hay là em làm manager đi, anh chia doanh số cho... thế thì nói làm mẹ gì :D

Mình cũng từng bị như vậy, tuy nhiên, sau khi bỏ đi 1 năm, quay lại cty, tự nhiên được offer lương gấp đôi, trong khi trình độ thì vẫn thế, mình cũng ko hiểu tại sao, cứ nghĩ là thằng sếp cũ nó nói láo. Kỳ thực ko phải vậy, 1 số loại "trần" chỉ áp dụng cho nhân viên cũ thôi, còn người mới tuyển thì có trần khác... rất hài hước :D . Gặp lại các bạn team cũ vẫn chăm chỉ ngồi đấy mà mình cứ bụm miệng cười...

Vậy đấy, chia sẻ 1 số kinh nghiệm về tiền lương vậy thôi. Điều cốt yếu quan trọng nhất đó là performance của bản thân phải cao, đó là sức mạnh, là động lực, rồi tiếp đến là khéo léo 1 chút, điều khiển sức mạnh đó đúng hướng bạn sẽ có được mức lương mong đợi, hoặc là trên cả mong đợi.

Chúc các bạn thành công